Çocuklarımızın eğitimi, sadece okulun ya da öğretmenin sorumluluğunda değildir; ailelerin de bu sürece bilinçli bir şekilde katılımı büyük önem taşır. Ancak katkı ile müdahale arasındaki fark çoğu zaman göz ardı edilir. Ne yazık ki bazı veliler, iyi niyetle de olsa öğretmenin yerine geçmeye ya da okul yönetiminin kararlarını sorgulamaya çalışarak sürece zarar verebilmektedir. Bu noktada, çocukların sağlıklı bir eğitim alabilmesi için velilerin üstlenmesi gereken doğru rolü ve ideal veli profilini konuşmak gerekir.
1. Eğitim Ortamına Saygı
Okul, belli kurallar, programlar ve uzmanlar tarafından yönetilen bir eğitim kurumudur. Veliler, bu ortamın bir parçası olduklarını unutmadan, öğretmen ve yöneticilere güven duymalıdır. Her okulun bir işleyiş şekli, her öğretmenin bir yöntemi vardır. Bu düzene dışarıdan müdahale, çoğu zaman öğrenciyi olumsuz etkiler.
2. Destekleyici ama Gölge Etmeyen Bir Tavır
İdeal veli, öğretmenin yerine geçmeye çalışmaz; öğretmenin yanında durur. Evde çocuğuna ders çalışırken yardımcı olabilir, ancak öğretmenin yöntemini sorgulamak ya da değiştirmeye çalışmak yerine onu desteklemelidir. Veli, çocuğun evdeki eğitim ortamını güçlendirmeli, ama okulun otoritesini sarsmamalıdır.
3. İletişim Kanalını Doğru Kullanmak
İletişim her şeyin anahtarıdır. Okulda bir problem hissedildiğinde, dedikoduya başvurmak, sosyal medyada paylaşım yapmak ya da diğer velilerle örgütlenmek yerine, doğrudan öğretmenle ya da okul yönetimiyle sağlıklı ve saygılı bir iletişim kurmak en doğru yaklaşımdır.
4. Eleştiri Değil, İş Birliği
Velinin görevi denetçi olmak değil, iş birliği içinde olmaktır. Okuldaki her uygulamayı eleştirmek yerine, çocuğun yararını gözeterek çözüm odaklı yaklaşmak gerekir. Unutulmamalıdır ki öğretmenler de insan ve en büyük motivasyonları değer görmek ve desteklenmektir.
5. Çocuğun Gözünden Bakmak
Çocuklar, evde duyduklarını okulda uygular. Velinin öğretmen ya da okul hakkında yaptığı her olumsuz yorum, çocuğun okul algısını doğrudan etkiler. Oysa ki olumlu, güven veren ve yapıcı bir tutum; çocuğun okula olan bağlılığını artırır ve akademik başarısını destekler.
Türkiye'de Öğretmen-Veli İlişkileri Üzerine Bilimsel Bulgular
Veli-Öğretmen İlişkisi Ölçeği Geliştirme Çalışması
Mehmet Hilmi Koç tarafından geliştirilen "Veli-Öğretmen İlişkisi Ölçeği", İstanbul Çekmeköy ilçesindeki ilkokul velileriyle yapılan bir çalışmada, veli-öğretmen ilişkilerinin iki ana faktörde toplandığını ortaya koymuştur: "İş birliği ve destek" ile "iletişim ve güven". Araştırma, velilerin öğretmenlerle kurduğu sağlıklı iletişimin, öğrencilerin akademik ve sosyal gelişiminde olumlu etkiler yarattığını göstermektedir
Sonuç
Eğitim bir ekip işidir. Bu ekipte öğretmen, öğrenci ve veli bir bütün oluşturur. Ancak her bir bireyin bu ekipteki rolü farklıdır. Veli, öğretmen gibi davranmaya çalıştığında denge bozulur. Gerçek katkı, doğru yerden ve doğru şekilde verilen destekle mümkündür. İdeal veli; sabırlı, anlayışlı, saygılı, destekleyici ve bilinçli olandır. Unutmayalım ki çocuklarımızın en iyi şekilde yetişmesi, biz yetişkinlerin doğru duruşuna bağlıdır.