Vücut performansını artırmak astım ataklarını önlüyor

Öyle ki astım hastaları olimpiyat şampiyonu bile olabiliyor. Prof. Dr. Necla Songür, astım ve spor ilişkisi hakkında bilgi verdi. ASTIM KONTROL EDİLMEZSE HAYATI OLUMSUZ ETKİLİYOR Astım, hava yolunun kronik iltihaplanmasıyla ortaya çıkan bir hastalıktır. Genellikle ataklar halinde kendini gösteren astım hastalığını alerjenler, ilaçlar ve soğuk gibi pek çok faktör tetikleyebilmektedir. Hastalar bu tetikleyicilere maruz kaldığında öksürük, hırıltılı, solunum, nefes darlığı ve göğüste sıkışma hissi gibi bulgular vermektedir. Kontrolsüz astım hastalığı kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkilemektedir. YANLIŞ EGZERSİZ PROGRAMI ASTIM ATAKLARINI TETİKLİYOR Astım ataklarını artıran faktörlerden biri de egzersizdir. Egzersize bağlı nefes sıkışması veya öksürük, tipik olarak egzersiz bittikten 5-10 dakika sonra başlar. Belirtiler nadiren egzersize başlandığında da görülebilir. Hastalar hareket der durumdayken genellikle rahattır ancak bazen astım atakları gelişebilir. Egzersize bağlı astım atakları yaşayan hastaların özellikle soğuk ve kuru havalarda şikayetleri artmaktadır. Belirtiler kişiden kişiye değişmekle birlikte şu şekilde sıralanabilir: Hırıltılı solunum Öksürme Nefes darlığı Göğüste sıkışma hissi Yorgunluk Tüm spor etkinliği hemen kesilmelidir. Panik yapmayıp, sakin kalmaya çalışılmalıdır. Duman, toz, soğuk gibi tetikleyicilerden uzaklaşılmalıdır. Doktorun tavsiye ettiği bronş açıcı ilaç varsa uygun dozda kullanılmalıdır. Şikayetler devam ediyorsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. SPOR YAPARKEN ASTIM ATAĞI OLURSA… Her türlü önlem ve kontrollü egzersiz programına rağmen egzersiz sırasında astım atağı meydana gelirse: KONDİSYONUNUZU ARTIRARAK ATAKLARIN ÖNÜNE GEÇEBİLİRSİNİZ Astım hastaları spordan hiçbir şekilde uzaklaşmamalıdır. Eğer kişi, astım ilaçlarını düzenli kullanıyorsa ve astım hastalığı kontrol altında ise spor yapması iyileşmesine katkıda bulunur, kapasitesini artırır ve astım kontrolü kolaylaşır. Fiziksel kondisyonu iyi olan sporcularda astım ataklarının ciddi bir şekilde azaldığı yapılan araştırmalarla ortaya konulmuştur. Bu nedenle astım hastalarının fiziksel fonksiyon kapasitelerini geliştirecek spor faaliyetlerinde bulunmaları önerilmektedir. ASTIMIN ŞİDDETİ SPOR DALI SEÇİMİNDE ETKİN ROL OYNUYOR Spor seçiminde astımlı hastanın astımının şiddeti, kontrol altında olup olmaması, tedavi altında akciğer kapasitesi ve hastanın tercihi önemli rol oynamaktadır. Genellikle çocuk ya da erişkin yaşta önerilen spor aktivitesi yüzme olmakla birlikte, önlemler uygun şekilde alınırsa ve tıbbi tedavi ile kontrol sağlanırsa hastaların açık hava sporlarını yapmalarında da bir sakınca yoktur. Ancak astım hastaları yüksek risk içerdiği için; dalgıçlık, basketbol, bisiklet, uzun mesafe koşusu, futbol, kayak, buz hokeyi ve buz pateni gibi spor dallarından uzak durmalıdır. ASTIMIN ŞİDDETİ KİŞİDEN KİŞİYE DEĞİŞİYOR Spor, astımın iyileşmesine katkıda bulunsa da asıl tedavisi tıbbidir. Uzman bir doktor gözetiminde düzenli takiplerin ve tedavilerin yapılması gerekmektedir. Astım tıbbi tedaviyle kontrol altına alınabilen, geriye dönüşü olabilen bir hastalıktır. Herkeste astımın şiddeti farklılık göstermektedir. Tedavinin ardından hasta normal hayatına dönebilir. Ayrıca astımı tetikleyici faktörlerin belirlenmesi ve bu etkenlerden korunulması önem taşımaktadır. TEDAVİ EDİLMEZSE KALICI HASAR BIRAKABİLİR Astım eğer tedavi edilmez, düzenli takipleri yapılmaz ve tetikleyici faktörlerden korunulmazsa bir süre sonra KOAH gibi geriye dönüşü olmayan, hava yolu darlıkları ve hasarları meydana gelmeye başlamaktadır. Astımın doğru tedavi edildiği ve doğru takip edildiği zaman geriye dönüşü olabilen bir sağlık sorunu olduğu unutulmamalıdır.