Neden Öfkeliyiz?

Birçoğuna göre, öfke, hemen kaybolan doğal bir reaksiyon. Bazı durumlarda ise öfke, kontrolü zor bir duygu halini alır. Öfke kontrolü etkin bir şekilde sağlanamazsa, bu durum kişide zihinsel ve fiziksel sağlık sorunlarına sebep olabilir. Öfke kontrolünü sağlayamazsanız, insanlarla olan ilişkileriniz, işiniz, hatta kendinize duyduğunuz güven bundan direkt etkilenebilir. Peki öfkemizi nasıl kontrol edebiliriz? Psikolog Mehmet Başkak, öfkeyle baş etme yollarını ve sıra dışı öfke kontrolü seçeneklerini sizler için kaleme aldı: ÖFKE NE ZAMAN PROBLEM HALİNİ ALIR? “Öfke, vücutta fiziksel bir reaksiyonu tetikleyen aslında bizim için faydalı bir duygudur. Bu reaksiyon "savaş ya da kaç" tepkisi olarak bilinir ve normalde strese girdiğimiz ya da kendimizi tehdit altında hissettiğimiz zamanlarda ortaya çıkar. Vücudunuzda adrenalin hormonu salgılanır, bu sizin kendinizi gerilmiş hissetmenize sebep olur ve karşılaştığınız tehlikeyle "savaşmaya" ya da ondan "kaçmaya" hazır hale gelirsiniz. Buradaki problem şu ki savaşmak ya da kaçmak her zaman o andaki en uygun seçenek olmayabilir. Bu durum öfkenizi ifade etmenizi zorlaştırabilir ve bu noktada bazı insanlar için bir problem ortaya çıkmaya başlar. Öfkenizi ifade edemediğiniz durumlarda, onu bastırma yolunu seçebilirsiniz, bu da hiç uygun olmayan zamanlarda öfke patlamalarına sebebiyet verebilir. Ayrıca, bu durum sizi genel olarak daha sinirli biri yaparak, olaylar karşısında daha agresif bir tutum takınmanıza yol açabilir. Herkesin deneyimi kendine özgüdür, ama aşağıda belirtilen tarzda öfke zararlı olarak kabul edilir. ÖFKE ÇEŞİTLERİ Kronik öfke: Uzun süredir devam etmekte olan öfke, bağışıklık sisteminizi etkileyebilir ve diğer bazı psikolojik rahatsızlıklara sebep olabilir. Pasif öfke: İnsanlar öfkelerini pasif bir şekilde ifade ettiklerinde, diğer insanlarla olan ilişkileri genelde bundan olumsuz yönde etkilenir. Kendini bunalmış hissetme sebebiyle öfke: Bu öfke çeşidi, kişinin baş edemeyeceği kadar problemle karşı karşıya kaldığı ve kendini çaresiz ve bunalmış hissettiği durumlarda ortaya çıkar. Kendine yöneltilen öfke: Suçluluk duygusu nedeniyle, kişinin kendine duyduğu öfkedir, zihinsel olarak zarar vericidir. Yargılayıcı öfke: Başkalarına duyulan öfkedir ve genellikle kırgınlık duyguları da eşlik eder. Patlayıcı öfke: Kişinin sevdikleri için hayli can sıkıcı olan bu tür öfke, patlamalar şeklinde açığa çıkar. Öfkeyle nasıl baş edeceğinizi öğrenmezseniz, öfke kaynaklı fiziksel ve zihinsel problemlerle karşılaşabilirsiniz. Öfke kontrolünü sağlayamamak uzun vadede fiziksel ve sağlığınızı etkileyebilir. Araştırmalar, yüksek tansiyon, soğuk algınlığı, grip, kalp hastalıkları, kanser, inme, mide problemleri, depresyon, kendi kendine zarar verme, huzursuzluk gibi sağlık sorunlarının, öfke kontrolü eksikliğiyle bağlantılı olduğunu göstermiştir. NEDEN BU KADAR ÖFKELİYİM? Herkes farklıdır ve herkesin öfkelenmesine sebep olan faktörler de farklıdır. Neden öfkeli olduğunuzu anlamak için, geçmiş tecrübelerinize bir göz atmak faydalı olabilir. Durum ne olursa olsun, öfkenizin altında yatan sebebi anlamak, öfke kontrolünü sağlamada önemli bir adımdır. Öfkeli ya da kızgın olmak benim mizacımda var diye düşünebilirsiniz ya da sizde ortaya çıkmış bazı belirtilerin öfkeli oluşunuzla ilgili olduğunu fark edemeyebilirsiniz. Aşağıdaki davranışları sergiliyorsanız, öfke kontrolü için profesyonel destek almanız gerekebilir. -Öfkeli tutum sebebiyle kurallar ve yasaları çiğnemek. -Partnerinize, ailenize ve diğer insanlara karşı saldırgan tavırlar sergilemek. -Bilinçli bir şekilde eşyaları kırmak, zarar vermek. -Yakınınızdaki insanlarla sık sık tartışmak. -Kendinizi sürekli kızgın hissetmek ve kendinizi ifade edememek.