Rıdvan Eşin
Esnaf Odaları Bidliği
Aydem
Rıdvan Eşin
Muratcan Işıldak
Köşe Yazarı
Muratcan Işıldak
 

7393 Sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu

Anayasa Mahkemesi (AYM), Milletvekili Seçimi Kanunu'nda değişiklik yapan kanunun bazı hükümlerinin iptal istemini oy çokluğuyla reddetti. CHP, 7393 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un seçim kurullarının oluşumunu düzenleyen 5 ve 6'ncı, cumhurbaşkanını propaganda yasakları dışında tutan 11'inci ve seçim kurullarının 3 ay içinde yenilenmesini öngören 12'nci maddelerinin iptali için AYM'ye başvurmuştu. 2018 yılına kadar Türkiye’de siyasal partilerin seçimlere ittifak kurarak girmeleri açıkça yasaktı. Böyle bir imkân 2018 yılında Milletvekili Seçimi Kanununun 34. maddesine getirilmiş; 2018 seçimlerinde ilk defa uygulandıktan sonra 7393 sayılı Kanunla değiştirilmiştir. Düzenlemenin ilk halinde, ittifaka verilen toplam geçerli oylar barajı aşıyorsa, ittifak üyesi olan siyasi partilerin oy oranlarına bakılmaksızın sandalye dağılımına katılması sağlanmaktaydı. Ayrıca sandalye dağılımında ittifak üyesi siyasi partiler hem ittifaka ve hem de kendilerine verilen oylardan yararlanabilmekteydi. Örneğin ittifakın küçük partisi, kendi oyları yüzde 10 barajın altına kalmış olsa da sandalye dağılımına katılabildiği gibi ittifak oyları sayesinde, normal halde sandalye kazanamayacağı bir seçim bölgesinden ayrıca sandalye elde edebilmekteydi. Yeni düzenlemeyle bu son imkân ortadan kaldırılmıştır. 1982 Anayasası'nın 67. maddesinin son hükmüne göre, seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, bu değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl geçmeden yapılan seçimlerde uygulanamaz. 7393 sayılı Kanun 6 Nisan 2022 günlü Resmi Gazete de yayımlanmıştır. Bu durumda bu değişiklikler ancak bu tarihten bir yıl geçtikten sonra yapılacak olan seçimlere uygulanabilir. Ayrıca bu yasak 7393 sayılı Kanunla 298 sayılı Kanuna eklenen ve seçim kurullarının oluşumuna ilişkin yeni düzenlemenin gereklerinin üç ay içinde tamamlanması zorunluluğunu içeren geçici maddenin de anayasaya aykırılığının da temelini oluşturmaktadır. Şu halde Anayasada yer alan düzenleme sonucu, bu değişiklikler ancak 6 Nisan 2023 tarihinden sonra yapılacak seçimlerde uygulanabilir. Milletvekili Seçimi Kanununun 6. maddesine göre olağan yasama ve aynı gün yapılması zorunlu olan cumhurbaşkanlığı seçiminin tarihi 18 Haziran 2023’tür. Bu itibarla seçim kanunlarında yapılan değişiklikler bu tarihte yapılacak seçimlerde uygulanabilecektir. Bu seçimin başlangıç tarihi de 20 Nisan 2023’e denk gelmektedir. 20 Nisan 2023’ten önce yapılacak olan seçimler erken seçim olacaktır. Erken seçim olasılıklarına göre de düzenlemelerin uygulanıp uygulanmayacağı değerlendirildiğinde şu tespitler yapılabilir: Erken seçim gününün 6 Nisan-20 Nisan 2023 tarihleri arasına denk gelecek şekilde belirlenmesi halinde - seçimler, oylama günüyle tamamlanan 60 günlük devam eden bir süreç olduğundan ve bu tarihler arasında yapılacak seçimin süreci önceden başlamış olacağından - yeni düzenlemelerin uygulanması söz konusu olmayacaktır. 7393 sayılı Kanun hükümlerinin alınan bir erken seçim kararının ardından uygulanabilmesine ilişkin tek ihtimal, 1982 Anayasası’nın 67/son hükmünün 27. Dönem yasama seçimleri ile cumhurbaşkanlığı seçiminde uygulanmayacağını düzenleyen bir geçici maddenin Anayasaya eklenmesine ilişkin anayasa değişikliğine başvurulması ihtimalinde söz konusu olabilecektir. Geçmişte bu yönde düzenlemeler yapılmış olmakla beraber bunun Anayasayı dolanmak, Anayasanın üstünlüğünden kaçmak olduğunu ve olacağını da açıkça ifade etmek gerekmektedir. Her şeye rağmen geliyor gelmekte olan...
Ekleme Tarihi: 05 Ekim 2022 - Çarşamba

7393 Sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu

Anayasa Mahkemesi (AYM), Milletvekili Seçimi Kanunu'nda değişiklik yapan kanunun bazı hükümlerinin iptal istemini oy çokluğuyla reddetti.
CHP, 7393 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un seçim kurullarının oluşumunu düzenleyen 5 ve 6'ncı, cumhurbaşkanını propaganda yasakları dışında tutan 11'inci ve seçim kurullarının 3 ay içinde yenilenmesini öngören 12'nci maddelerinin iptali için AYM'ye başvurmuştu.

2018 yılına kadar Türkiye’de siyasal partilerin seçimlere ittifak kurarak girmeleri açıkça yasaktı. Böyle bir imkân 2018 yılında Milletvekili Seçimi Kanununun 34. maddesine getirilmiş; 2018 seçimlerinde ilk defa uygulandıktan sonra 7393 sayılı Kanunla değiştirilmiştir.
Düzenlemenin ilk halinde, ittifaka verilen toplam geçerli oylar barajı aşıyorsa, ittifak üyesi olan siyasi partilerin oy oranlarına bakılmaksızın sandalye dağılımına katılması sağlanmaktaydı. Ayrıca sandalye dağılımında ittifak üyesi siyasi partiler hem ittifaka ve hem de kendilerine verilen oylardan yararlanabilmekteydi. Örneğin ittifakın küçük partisi, kendi oyları yüzde 10 barajın altına kalmış olsa da sandalye dağılımına katılabildiği gibi ittifak oyları sayesinde, normal halde sandalye kazanamayacağı bir seçim bölgesinden ayrıca sandalye elde edebilmekteydi. Yeni düzenlemeyle bu son imkân ortadan kaldırılmıştır.

1982 Anayasası'nın 67. maddesinin son hükmüne göre, seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, bu değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl geçmeden yapılan seçimlerde uygulanamaz. 7393 sayılı Kanun 6 Nisan 2022 günlü Resmi Gazete de yayımlanmıştır. Bu durumda bu değişiklikler ancak bu tarihten bir yıl geçtikten sonra yapılacak olan seçimlere uygulanabilir. Ayrıca bu yasak 7393 sayılı Kanunla 298 sayılı Kanuna eklenen ve seçim kurullarının oluşumuna ilişkin yeni düzenlemenin gereklerinin üç ay içinde tamamlanması zorunluluğunu içeren geçici maddenin de anayasaya aykırılığının da temelini oluşturmaktadır.

Şu halde Anayasada yer alan düzenleme sonucu, bu değişiklikler ancak 6 Nisan 2023 tarihinden sonra yapılacak seçimlerde uygulanabilir. Milletvekili Seçimi Kanununun 6. maddesine göre olağan yasama ve aynı gün yapılması zorunlu olan cumhurbaşkanlığı seçiminin tarihi 18 Haziran 2023’tür. Bu itibarla seçim kanunlarında yapılan değişiklikler bu tarihte yapılacak seçimlerde uygulanabilecektir. Bu seçimin başlangıç tarihi de 20 Nisan 2023’e denk gelmektedir. 20 Nisan 2023’ten önce yapılacak olan seçimler erken seçim olacaktır.
Erken seçim olasılıklarına göre de düzenlemelerin uygulanıp uygulanmayacağı değerlendirildiğinde şu tespitler yapılabilir: Erken seçim gününün 6 Nisan-20 Nisan 2023 tarihleri arasına denk gelecek şekilde belirlenmesi halinde - seçimler, oylama günüyle tamamlanan 60 günlük devam eden bir süreç olduğundan ve bu tarihler arasında yapılacak seçimin süreci önceden başlamış olacağından - yeni düzenlemelerin uygulanması söz konusu olmayacaktır.
7393 sayılı Kanun hükümlerinin alınan bir erken seçim kararının ardından uygulanabilmesine ilişkin tek ihtimal, 1982 Anayasası’nın 67/son hükmünün 27. Dönem yasama seçimleri ile cumhurbaşkanlığı seçiminde uygulanmayacağını düzenleyen bir geçici maddenin Anayasaya eklenmesine ilişkin anayasa değişikliğine başvurulması ihtimalinde söz konusu olabilecektir. Geçmişte bu yönde düzenlemeler yapılmış olmakla beraber bunun Anayasayı dolanmak, Anayasanın üstünlüğünden kaçmak olduğunu ve olacağını da açıkça ifade etmek gerekmektedir.
Her şeye rağmen geliyor gelmekte olan...

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve aydinyeniufuk.com.tr sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.