100 derecede ekmek mücadelesi

AYDIN- Özellikle turistik bölgelerde tatilcilerin çok fazla kullanıldığı mangal kömürleri için yaklaşık 100 derecelik sıcak hava koşullarına aldırış etmeden üretime devam eden kömürcülerin mücadelesi dikkat çekiyor. Yapımı zorlu bir uğraş gerektiren odun kömürü Aydın’ın Yenipazar ilçesinde de üretilip Muğla, Antalya ve İzmir gibi turistik bölgelere gönderiliyor. Özelikle yaz aylarında balkon sefalarında ve mangal partilerinde güzel kokuların etrafa dağılmasında başrolü oynayan mangal kömürü zorlu aşamalardan geçerek mangal başlarında sefaya dönüşüyor. Aydın’ın Yenipazar ilçesine bağlı Hacıköseler Mahallesi Katrancı Sokak’ta da son günlerde yapımı hızlandırılan mangal kömürü yoğun bir şekilde turistik bölgelere gönderilmeye başlandı. Meşe ve pinar ağaçlarından yapılan mangal kömürleri ise mangal yapanların lezzet kaynağı olurken, kömürcülerin yaz sıcaklarıyla birlikte 100 dereceye ulaşan hava koşullarındaki çetin mücadelesi ise görenleri de şaşırtıyor.  Kömürün yapımındaki cefa ile kullanımındaki sefayı ise başka kesimlerin sürmesi de dikkat çekiyor. Mangal kömürü yapımı ustalarından olan Hüseyin Kocabıyıkoğlu, yıl boyunca izin alınmış ormanlık alanlardan ve tapulu arazilerden topladıkları ağaçları günler süren bir çalışmayla kömüre dönüştürdüklerini ifade etti. Kömürün kaliteli olması için ocağın yavaş yanması gerektiğini ve bu işlemin de yaklaşık 10 gün sürdüğünü dile getiren Kocabıyıkoğlu, zor bir yapımı olan mangal kömürünü geleneksel yöntemlerle yaptıklarını dikkat çekti. Kömürleri tüccarlara 2,5 TL'den başlayan fiyatlarla sattıklarını kaydeden Kocabıyıkoğlu, mangal kömürünün büyükşehirlerde kilosu 4 ve 6 TL arasında değiştiğini söyledi. Kocabıyıkoğlu, “Yaz aylarındaki sıcaklarla işlerimiz daha da zorlaşıyor. 45 derecelik hava sıcaklığı ile birlikte kömür ocağının sıcaklığı birleşince yaklaşık 100 derece altında çalışıyoruz. Bu da yapılan işin zorluğunu iki katına çıkarıyor” dedi. Orman İşletme Müdürlüğü'nün belirlediği alanlarda orman vasfını yitirmiş ağaçlar mangal kömürüne dönüşüyor. Toplanan meşe ve pinar ağaçları öncelikle güneşte kurutulup yakılmaya hazır hale getiriliyor. Güneşte iyice kuruyan ağaçlar sınıflarına göre istifleniyor. Harman diye tabir edilen kömür kuyuları üzerine kule şeklinde özverili bir şeklide istiflenen odun dallarının üzeri kum ve toprakla örtülüyor. Dışarıdan hava girmeyecek şekilde hazırlanan her bir tonlarca odun kullanılıyor. Her bir kuyu içten özel bir yöntemle yakılmaya başlanıyor. İçten içe yanmaya başlayan kuyular bazen haftalar bazen bir ay süren bir çalışmanın ardından mangal kömürüne dönüşüyor. Yakılan kuyuların başında nöbet tutan kömürcüler, içerdeki odunların alevlenmemesi için gece gündüz durmadan çalışıyor. Yaklaşık 10 gün süren bir mücadelenin ardından 50 ton odunun kullanıldığı bir kuyudan 10 tona yakın mangal kömürü elde ediliyor.