EFELER - Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı kelimelerinin baş harfleri ile adlandırılan KOAH akciğerlerde bulunan bronşların tıkanması sonucu; öksürük, balgam, solunum güçlüğü, nefes darlığı gibi şikayetlere yol açan kronik bir hastalıktır. Özellikle sigara kullanımı başta olmak üzere, çevresel ve genetik faktörlerin etkisiyle hava yollarında geri dönüşümsüz daralma oluşur. KOAH’taki bulgular geri dönüşümsüz ve ilerleyici olduğundan erken tanı konması büyük önem taşımaktadır. Günümüzde dünyada 3. ölüm nedeni haline gelen Koah önemli bir halk sağlığı sorunudur ve yılda 3 milyon ölüme neden olmaktadır.

KOAH için en yaygın görülen risk faktörü tütün kullanımıdır. Sigara, elektronik sigara, diğer tütün ürünleri (pipo, puro, nargile) ve pasif içicilik KOAH gelişimine neden olmaktadır. Odun, tezek, kök benzeri yakıtların yanmasına bağlı iç ortam hava kirliliği, tozlu dumanlı iş yerlerinde çalışma, dış ortam hava kirliliği ve genetik özellikler diğer risk faktörleridir.

KOAH’ ta en sık görülen yakınmalar nefes darlığı, öksürük ve balgam çıkarmadır. Başlangıçta olan öksürük ve balgam çıkarma genellikle kişiler tarafından sigara içimiyle ilişkilendirilir ve erken dönemde doktora başvurmaz. Hastalık ilerledikçe nefes darlığı daha belirgin hale gelir. Rahat nefes alamama, bacaklarda güçsüzlük, çabuk yorulma olur.  Oksijen eksikliği ve karbondioksit fazlalığı durumunda sabahları baş ağrısı olabilir. KOAH’lı olguların büyük bir çoğunluğunda kilo kaybı görülür. Vücut ağırlığı fazla olan hastalarda ise Uyku- Apne sendromu ile ilgili bulgular da eşlik edebilir.

KOAH’ın tanısı spirometri (nefes ölçüm testi) ile konulur. Akciğer grafisinde (röntgen) hastalıkla ilgili bulgular görülebilir. KOAH’ ın erken tanısı hastalığa bağlı sakatlık ve ölüm oranlarını azaltacaktır. 40 yaş üstü, sigara içmiş ya da içmekte olan ve/veya meslek icabı ya da çevresel ortam gereği tozlu ortamlarda bulunan kişilerde müzmin seyirli öksürük, balgam ve nefes darlığı yakınmalarından en az birisinin bulunması halinde bu kişiler Göğüs Hastalıkları hekimine başvurmalılardır.

KOAH’ın tedavisinde nefes açıcı özellikte “inhaler” olarak adlandırılan, solunum yolu ile uygulanan ilaçlar ile hava yollarındaki daralma azaltılır. Solunum yetmezliği olan hastalarda evde oksijen tedavisi ve/veya evde solunum cihazı gibi tedaviler uygulanabilir. Ayrıca hastalığın seyrini kötüleştiren ve ölümlere neden olabilen alevlenmelerden ve zatürreden korunmak için grip ve zatürre aşılarının yapılması ve nefes yoluyla alınan ilaçların düzenli kullanılması gereklidir. Ayrıca sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel aktivite ve uygun hastalarda akciğer rehabilitasyonun uygulanması hastaların günlük yaşamlarının daha kaliteli hale gelmesi sağlanmaktadır.

ÖZEL MEDİNOVA HASTANESİ

GÖĞÜS HASTALIKLARI

Uzm. Dr. Dicle Akcan Kahvecioğlu